Nepal’de Kast Sistemi
Nepal’e gelmeden önce araştırdığımız bir konu olan kast sistemini yerel halkla konuşarak anlamaya çalıştık. Turizm noktalarında kast sistemini pek görebilmek mümkün değil. Daha çok kırsallarda geçerli. Başta bu kast sistemini garipsedik. Nepallilerin bir kısmı bu sistemi değiştirmek için uğraş veriyor.
Nepal halkının büyük bir kısmı Hinduizm ve Budizm’e inanıyor. Katmandu’da İslam inancına sahip birkaç öğrenci ve yetişkin kişilerle karşılaştık, konuştuk. İslam inancına sahip bireyler Nepal’de az da olsa var.
Kast sistemine gelecek olursak insanları sınıf ayrımına göre değerlendiren bir yapıdan bahsedeceğiz. Kast sistemi 4 sınıftan oluşuyor. Ve en üstte neyin doğru neyin yanlış olduğuna karar veren Hinduizm’in kurucularından Brahmanlar bulunuyor. Onların altında askerlerin ve yöneticilerin olduğu kast sınıfı var. Asker ve yöneticilerin altında, tüccarların ve zanaatkarların oluşturduğu 3.sınıf var. En altta ve 4.sınıf olan işçi ve köylülerin oluşturduğu sınıf var. Ayrıca bu kast sisteminde 4 sınıfın haricinde en altta – 5.sınıf olarak da söyleyebiliriz – hiç bir kasta ait olmayan dokunulmazlar kastı bulunmaktadır.
Eğer en alttaki dokunulmazlardan birisi üst kastlardan birine dokunur ya da örneğin bardağından su içerse, üst kasttaki kişinin arınmak için birçok ritüelden geçip arınması gerekiyor.
Öğrendiklerimizden ilginç olanları derleyip yazıyorum. Hangi kast sistemine aitseniz o sınıfın mesleğini yapabiliyorsunuz. Mesela babanız esnaf ise 3.sınıftan birisiniz ve bu sınıfın mesleklerini seçebiliyorsunuz. Sınıf atlayıp atlayamadıklarını sorduğumuzda tarihte örnekleri mevcut dediler. Ama çok çok zormuş.
Ayrıca evliliklerde kast sistemine bağlı. 2.sınıf bir kast sınıfında iseniz 2.sınıf kasta sahip birisiyle evlenebiliyorsunuz.
Kast sisteminin en alttaki sınıfının et yemesinin yasak olduğunu öğrendiğimizde şaşkınlıktan öylece bakakaldık. Biz Türklerin adetidir, pişirdiğimiz yemeği komşulara dağıtırız. Kaldığımız hostelin sahipleriyle çok yakın arkadaş olduk. Ve bir akşam size Türk yemekleri yapalım dedik. Bufalo etinden köfte yaptık, hostelde çalışan/resepsiyonda duran kişiye de Türk yemeklerini tattırmak amaçlı bir tabak hazırladık. Hostelin sahipleri o kişinin kast sistemine göre et yemesinin yasak olduğunu söyledi. Yani işin özeti et vermek isteseniz de onlar kast sistemine göre almıyorlar.
